MR. 4 2022 / 27 arrest van de maand Adel verplicht (niet) Het kabinet wil het mogelijk maken om zowel de naam van de vader als van de moeder te voeren in de toekomst. “Denkt u daarbij wel aan het Europese namenrecht?”, adviseerde de Hoge Raad aan de minister. Er is opmerkelijke Europese en Nederlandse jurisprudentie over onder meer adellijke titels, en Europese toelaatbaarheid. door Jur jen Boorsma HET WETJE LIJKT WEINIG DOORDACHT, CONSTATEERT DE HOGE RAAD DROOGJES kan niet in Nederland in de adelstand worden ingelijfd. Het wetsvoorstel gaat aan dit soort exotische jurisprudentie voorbij. Het wordt gepresenteerd als iets eenvoudig administratiefs, in naam van de emancipatie. De naam van vader en moeder moeten volgens het voorstel desgewenst allebei gevoerd kunnen worden, in iedere gewenste volgorde. Heet je De Vries, en de ander Willems, dan kan het kind 1) Ukkie De Vries, 2) Ukkie Willems, 3) Ukkie De Vries Willems of 4) Ukkie Willems de Vries gaan heten. Als Ukkie vervolgens een kind krijgt met Amour Groen van der Laan, dan kunnen ze volgens de memorie van toelichting hun dochtertje Doubtzen tien verschillende achternamen geven: 1) De Vries Willems, 2) Groen van der Laan, 3) De Vries Groen, 4) De Vries van der Laan, 5) Willems Groen, 6) Willems van der Laan, 7) Groen de Vries, 8) Groen Willems, 9) Van der Laan de Vries of 10) Van der Laan Willems. Prachtig, maar “het wordt voor de ambtenaar burgerlijke stand niet eenvoudiger”, zegt de HR. UKKIE RIDDER VAN DUINHOVEN Het lijkt mij een makkelijke manier om opeens ‘van adel’ te worden. Als een van de ouders Ridder heet, en de ander Van Duinhoven, dan heet Ukkie opeens Ukkie Ridder van Duinhoven – een mooie naam om aangenomen te worden bij het Amsterdamsch Studenten Corps (mooier dan de dubbele naam Sperma Emmer) of om het ver mee te schoppen op de Amsterdamse Zuidas. Prins of Graaf van Montfoort is opeens ook een optie, of Jonkheer Van den Bos. Als een loodgieter van de familie Oranje trouwt met een Nassau, hebben we er dan een tweede koninklijke familie bij? Neem bijvoorbeeld de gekke zaak Bogendorff von Wolffersdorff (C-43814). Het gaat om een Duitse man die geboren werd als Nabiel Baghdadi, en vervolgens geadopteerd wordt en Nabiel Peter Bogendorff von Wolffersdorff gaat heten. Hij verhuist als volwassene naar Engeland waar hij (ook) de Britse nationaliteit krijgt. Daar wijzigt hij zijn naam in Peter Mark Emanuel Graf von Wolffersdorff Freiherr von Bogendorff. Dat schijnt in het Verenigd Koninkrijk gemakkelijk te kunnen: voor veertig pond heb je een andere naam. Vervolgens verhuist hij terug naar Duitsland, waar hij vader wordt. Bij de Britse ambassade geeft hij zijn dochter aan als Larissa Xenia Gräfin von Wolffersdorff Freiin von Bogendorff. Vervolgens probeert hij zijn Duitse ‘gewone’ naam te veranderen in zijn Brits-Duitse semiadellijke naam. In Duitsland is in 1919 de adelstand afgeschaft en mogen titels niet meer worden gevoerd. Duitsland mag dit anders regelen dan Engeland, zegt het Hof EU. In Nederland is een verwante uitspraak, AB 2003/317, over de familie Juchter van Bergen Quast. De stamboom gaat terug op een echte Beierse baron uit de achttiende eeuw. Nakomelingen vestigen zich op de Antillen. De familie probeert in Nederland erkend te worden als van adel, maar vangt bot: wie een titel heeft uit een land waar de adel is afgeschaft, En in Volendam wordt het helemaal feest − het halve dorp heet daar Keizer. Niet dat dit soort emancipatie-adel dagelijkse kost zal zijn, de meest voorkomende Nederlandse naamcombinatie (als ouders daarvoor kiezen) wordt waarschijnlijk De Vries de Jong, met Jansen van den Berg als goede tweede. Maar toch. Stabiele wetten zijn gemaakt om van uitzonderingen geen regel te maken. Het hele wetje lijkt weinig doordacht, iedere verwijzing naar de jurisprudentie ontbreekt, constateert de HR droogjes. Verder is er vind ik iets geks aan het emancipatiestreven, want de naam van de vrouw die aan de achternaam kan worden toegevoegd, is eigenlijk de naam van de vader van de vrouw. Ukkie krijgt dus eigenlijk twee keer de achternaam van een man. Dat is geen emancipatie, dat is emancipatie alleen maar in naam. Toch? •
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=