Mr.

32 / Mr. 5 2022 ESG “OOIT DACHT MEN: NA ONS DE ZONDVLOED. MAAR DIE KOMT WEL STEEDS DICHTERBIJ” Die urgentie wordt steeds meer gevoeld. Kijk eens naar de enorme hoeveelheid wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheid die op ons afkomt, zegt De Ruijter, partner bij CMS. “Soft law op het gebied van ESG wordt door komende wetgeving steeds harder en ze wordt ook steeds meer omarmd in de rechtspraak. Je kunt als onderneming aan duurzaamheidsverplichtingen worden gehouden door derden, zoals toezichthouders, consumenten, beleggers en belangenorganisaties. ESG staat, wat CMS betreft, bovenaan de prioriteitenlijst van ondernemingen.” MULTIDISCIPLINAIRE AANPAK Dat betekent ook wat voor het werk van advocaten. Op een eilandje je eigen vakgebied blijven beoefenen is er niet meer bij. De Ruijter voorziet meer samenwerkingen tussen specialismen, een meer multidisciplinaire aanpak van juridische en niet-juridische onderwerpen. Denk aan finance, klimaat en communicatie. CMS, een internationaal advocatenkantoor, heeft de ambitie uitgesproken dé ESG-firm van de wereld te willen zijn. Het kantoor in Amsterdam telt zo’n twintig ESG-specialisten, bij elke afdeling zijn minimaal twee ESG’ers. Er is een mondiale ESG taskforce die alle ontwikkelingen van wet- en regelgeving volgt en proposities voor cliënten maakt om hun ESG-beleid te optimaliseren. Wereldwijd telt het kantoor ongeveer 150 ESG-specialisten. De Ruijter houdt zich bezig met zakelijke geschilbeslechting en ook daarin is ESG belangrijk geworden. ESG-litigation als sluitstuk van naleving van ESG is volgens De Ruijter zelfs een strategisch risico voor ondernemingen. Er is steeds meer wet- en regelgeving, toezichthouders beoordelen of bedrijven klimaatafspraken wel nakomen. Ook zitten belangengroeperingen er bovenop. Nu nog zijn het de grote bedrijven die Milieudefensie in het vizier heeft, maar dat gaat in de toekomst ook gebeuren met kleinere ondernemingen, voorziet De Ruijter. Hij spreekt van een ‘joint effort’, ESG moet je sámen doen. “Het is ook in het belang van de onderneming zelf om een goede dialoog met andere partijen te voeren. Een procedure bij de rechter is een sluitstuk. Maar onze primaire rol ligt bij het risicomanagement en dat betekent vooral: geschillen juist voorkomen.” CMS wil niet alleen ESG bij cliënten bevorderen maar ook ‘practice what you preach’. Het kantoor is aangesloten bij UN Global Compact, een programma van de VN om te monitoren hoe duurzaam bedrijven zijn. “Neem de E van ESG”, zegt De Ruijter. “We werken met sustainable office certifications en zijn mede met het oog daarop van twee kantoren in Nederland naar één gegaan. Dat is beter duurzaam in te richten. Verder hebben we een sustainable travel policy en willen we zoveel mogelijk groene energie. De S van ESG komt tot uitdrukking in ons probono-programma en in onze aandacht voor diversiteit en inclusiviteit op de werkvloer.” MAATSCHAPPELIJKE ZORGPLICHT Ook Rik Aertsen, principal legal counsel bij ING, herinnert zich uit zijn studietijd geen ESG-aspecten – maar staat er nu wel middenin. Die omslag was niet al te lastig. “Een goede bedrijfsjurist beweegt mee met de business. Die business krijgt te maken met steeds meer wetgeving op het gebied van duurzaamheid en klimaatrisico’s. Bedrijfsjuristen móéten zich daar wel in verdiepen.” Ook voor banken is duurzaamheid een belangrijk onderwerp, zegt hij. Banken willen vanuit hun maatschappelijke zorgplicht verduurzaming faciliteren en klimaatverandering helpen tegen te gaan. Maar ook wet- en regelgeving en toezichthouders maken dat banken rekening moeten houden met duurzaamheid. Doen ze dat niet, of financieren ze activiteiten die niet duurzaam en toekomstbestendig zijn, dan neemt het kredietrisico significant toe. Dat merkt Aertsen nu al. Hij is bedrijfsjurist voor de vastgoedfinancieringspraktijk van ING, en heeft te maken met strenge milieuwetgeving. Zo mag vanaf 1 januari 2023 een kantoorgebouw niet meer worden gebruikt als het niet minimaal energielabel C heeft. “Dat heeft een dramatische impact op de waarde van kantoorgebouwen die D of slechter hebben”, zegt hij. “Heb je zo’n gebouw gefinancierd, dan heeft dat grote gevolgen voor je kredietrisico. De huurder moet eruit, huurinkomsten zullen stoppen, en daarvan betaalde de eigenaar de rente en aflossing. Omgekeerd toont onderzoek aan dat verduurzaamd vastgoed juist waardevaster is en hogere huurinkomsten genereert.” VEEL EUROPEES RECHT Het bijhouden van relevante wet- en regelgeving is niet alleen voor Aertsen een belangrijk deel van zijn werk, ook voor Verheijen-Dop. Bij haar vorige werkgever was ze relatief weinig bezig met ESG, nu is het een groot deel van haar werk. “Onze general counsel heeft aangegeven: alle bedrijfsjuristen van PepsiCo, wereldwijd, worden geacht – naast hun huidige rechtsgebied of territorium – environmental lawyers te worden. De nadruk ligt op ‘te worden’, want in duurzaamheidswetgeving is heel veel nog niet definitief.” PepsiCo heeft daarvoor, onder meer, op regionaal niveau teams opgezet die in de gaten houden welke duurzaamheidsontwikkelingen eraan zitten te komen. Deze teams bestaan uit zowel juristen als puPauline Verheijen-Dop (PepsiCo)

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=