Mr.

MR. 5 2022 / 47 fraude GEVOLGEN VOOR HET TOEZICHT OP DE ADVOCATUUR De affaire Pels Rijcken heeft ook gevolgen voor het toezicht op de advocatuur. Dat toezicht wordt nu uitgevoerd door de dekens in de elf arrondissementen. Minister Weerwind wil daarvan af. De minister introduceert daarom een nieuw stelsel van toezicht op de advocatuur met drie niveaus: lokale toezichthouders, een landelijke toezichthouder op de advocatuur (LTA) die toezicht houdt op de lokale toezichthouders en een ‘toezicht op het toezicht’ dat nu wordt uitgeoefend door het College van Toezicht. De lokale dekens verliezen hun toezichthoudende taak. Dat blijkt uit een brief van eind september van minister Weerwind (Rechtsbescherming) aan de Tweede Kamer. Hierin borduurt hij voort op zijn plannen van half juni, waarin de minister verwees naar de affaire Pels Rijcken en de kwestie rond de neef van Ridouan T., de hoofdverdachte in het Marengo-proces. Deze neef, Youssef T., werd eerder dit jaar opgepakt omdat hij zich als advocaat van T. zou hebben bezighouden met ontsnappingsplannen. Onlangs stapte Jeroen Kremers op als lid van het College van Toezicht Advocatuur (CvT), omdat volgens hem de effectiviteit, onafhankelijkheid en transparantie van het toezicht onder druk staan. In een brief aan Weerwind schrijft Kremers dat het CvT al enige tijd geen medewerking meer krijgt van de Nederlandse Orde van Advocaten. Het is Kremers een doorn in het oog dat algemeen deken Robert Crince le Roy meerdere petten op heeft. De voorzitter van het dekenberaad, Eef van de Wiel, heeft begrip voor de stap van Kremers. Ze noemt de constellatie van twee kroonleden en een algemeen deken in het CvT een weeffout. “Jeroen Kremers heeft dit als problematisch ervaren, en wij begrijpen dat hij aandacht vraagt voor de governance.” Ze noemt de twee petten van de algemeen deken onhandig. “Je vraagt dan het onmogelijke van iemand. Je kunt iets niet ‘ontweten’.” Van de Wiel hoopt en verwacht dat onafhankelijk en effectief toezicht beter is geborgd in het nieuwe bestel. VERRASSING Voor het CvT kwam het opstappen van Kremers als een verrassing. “De stap van de heer Kremers kwam onverwachts, vooral gezien het feit dat zijn benoemingstermijn aan het einde van dit jaar afliep en hij al eerder had laten weten niet in aanmerking te willen komen voor een nieuwe termijn”, zegt Roelie van Wijk. Zij is het andere kroonlid in het CvT. “De heer Kremers heeft zijn eigen afwegingen gemaakt en daaruit conclusies getrokken.” kas gestort kunnen worden, vindt de KNB. Zo wordt een drempel opgeworpen voor fraude. Ploumen: “We zijn dat vuurtje nu aan het opstoken in het overleg met de ministeries van Justitie en Veiligheid en Financiën. Dat loopt al lang en vergt veel tijd.” Hoe notariskantoren hun controlemechanismen inrichten, is grotendeels aan de kantoren zelf, vindt Ploumen. “De compliance officer en interne audit komen uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme. Hoe je die functies invult, is afhankelijk van de omvang van de het kantoor.” Het Bureau Financieel Toezicht (BFT), dat toezicht houdt op het notariaat, heeft de compliance officer verplicht gesteld voor notariskantoren met vijftig of meer medewerkers. ONEIGENLIJK GEBRUIK Het BFT startte, zodra het in november 2020 werd geïnformeerd, een onderzoek naar de fraude bij Pels Rijcken. Dit onderzoek was een jaar later klaar en leidde tot tuchtklachten tegen vier (kandidaat-/toegevoegd) notarissen van het kantoor. De Kamer voor het Notariaat te Den Haag heeft op 25 mei 2022 in drie van de vier gevallen geoordeeld dat sprake was van nalatig handelen. Dat leidde tot berispingen. “Het interne en collegiale toezicht heeft tekortgeschoten”, licht BFT-directeur Yolanda de Groot toe. “Het BFT-onderzoek heeft geen aanwijzingen opgeleverd dat andere notarissen van Pels Rijcken betrokken waren bij de fraude.” De Kamer voor het Notariaat heeft daarbij ook geoordeeld dat sprake was van oneigenlijk gebruik van de derdenrekening van een notaris, omdat aan de escrow-dossiers geen notariële werkzaamheden waren verbonden. De Groot: “Escrow-activiteiten in het notariaat kunnen nog steeds plaatsvinden, mits er concrete notariële werkzaamheden aan verbonden zijn. Wat in deze dossiers niet kon en kan, is dat dit ontbreekt en er dan eigenlijk via de derdenrekening gebankierd wordt. Dat is bevestigd door de Kamer van het Notariaat.” Daarnaast heeft het BFT naar aanleiding van zijn onderzoek aanbevelingen gedaan aan het kantoor Pels Rijcken. Tot 1 juli 2022 (de datum waarop Pels Yolanda de Groot (Bureau Financieel Toezicht) Eef van de Wiel (Dekenberaad/Trip Advocaten Notarissen)

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=