MR. 6 2022 / 5 MICHIEL VAN KLEEF managing editor (vankleef@mr-magazine.nl) redactioneel Er is binnen de advocatuur veel discussie over de vraag of en wanneer Nederlandse advocaten de Russische Staat en daaraan gelieerde cliënten mogen bijstaan. De kwestie legt bloot dat de voorschriften voor advocaten vaag zijn en vaak ook tegenstrijdig. Partijdigheid en onafhankelijkheid zijn twee kernwaarden van de advocatuur. Dat de advocaat onafhankelijk is, betekent dat hij de cliënt door het recht gidst, maar niet aan diens leiband loopt. Een advocaat is per definitie partijdig, maar hij is niet de spreekbuis van de cliënt. En hij is volgens de advocateneed (‘Geen zaak verdedigen die ik in gemoede niet geloof rechtvaardig te zijn’) ook weer niet zo partijdig dat hij brute onrechtvaardigheid bevordert. Dan is er het rechtsstatelijk principe dat ook grote schurken recht hebben op rechtsbijstand. En laten we niet vergeten dat het verleidelijk is om lucratieve opdrachten van Russische oligarchen aan te nemen. Het achtste sanctiepakket van de Europese Unie bracht niet de noodzakelijke duidelijkheid. In procedures juridische bijstand verlenen aan Russische cliënten mag wel, juridisch advies geven niet. Er is ook een grijs gebied waar onduidelijkheid troef is. Mogen Russen informeren naar hun rechtspositie? Waarschijnlijk wel. En mogen advocaten die cliënten vervolgens helpen om hun rechten te verwezenlijken? Waarschijnlijk niet. In dit normatieve doolhof kunnen advocaten makkelijk verdwalen, met onduidelijkheid en fricties tot gevolg. Na de inval in Oekraïne waren er kantoren die onder het motto Stand Firm bekendmaakten helemaal geen zaken voor Russen meer te doen. Zo’n activistisch standpunt wekt dan weer irritatie op bij vakgenoten die wél Russische cliënten bijstaan en zich in het verdomhoekje geplaatst voelen omdat ze zouden ‘heulen met Poetin’. Tijdens het recente Gerbrandydebat van de NOvA stelden advocaten in de zaal dat er gegronde redenen kunnen zijn om Russische cliënten te helpen, een standpunt dat onlangs is bevestigd door het Hof van Discipline. Waar normen onduidelijk zijn, is het moreel kompas van de advocaat leidend. Nog even los van de vraag hoe goed dat kompas is afgesteld (zie de vele uitspraken van de Raden van Discipline en het Hof van Discipline): in een normatief vacuüm doet iedereen wat hij zelf wil. En dat komt menig advocaat, ondanks alle principiële discussies die nu worden gevoerd, waarschijnlijk helemaal niet slecht uit. Want hun Russische klanten zijn stuk voor stuk steenrijk en kunnen diep in de buidel tasten. Rijke Russen helpen, of niet? Mr. is hét onafhankelijk magazine voor juristen. Het bericht, belicht en becommentarieert actuele zaken in de juridische wereld. De oplage van Mr. is 20.000; het blad verschijnt zes keer per jaar. Mr. heeft een website, www.mr-online.nl, en kent ook een wekelijkse nieuwsbrief. Informatie over Informatie over abonnementen en adreswijzigingen: zie verderop onder Abonnementen en Adreswijzigingen. Redactieadres Donkere Spaarne 14 rd, 2011 JG Haarlem mail: redactie@mr-magazine.nl Redactie Michiel van Kleef (managing editor), mr. drs. Michel Knapen (nieuwsredacteur), mr. Sam Maasbommel (nieuws- redacteur), mr. Karen Rijlaarsdam (eindredacteur), drs. Christa Rompas (bureauredacteur) Vaste medewerkers mr. Jurjen Boorsma (Arrest van de maand), mr. Alieke Bruins, mr. Peter Louwerse, drs. Michiel Rohlof (Dealmakers), mr. Wouter Rohlof, mr. Henriette van Wermeskerken Fotografie Chantal Ariëns, Chris van Houts, Geert Snoeijer Website www.mr-online.nl Webmeester Richard de Vries mail: webmeester@mr-magazine.nl Uitgeverij Uitgeverij Mr. BV Paul Krugerkade 45A, 2021 BN Haarlem Charley Beerman (publisher) mail: beerman@mr-magazine.nl Ontwerp & vormgeving colorscan bv, www.colorscan.nl Drukwerkinkoop en productiebegeleiding RVV/Grafisch, Almere Media-advies Bas van Wooning, 023 – 711 3200 mail: vanwooning@mr-magazine.nl Abonnementen Abonnementen zijn gratis voor juristen die als zodanig werkzaam zijn en voor wo-rechtenstudenten. Voor anderen: jaarabonnement € 124,50. Meer informatie: www.mr-online.nl/abonneren/ Adreswijzigingen Adreswijzigingen alleen per e-mail en onder vermelding van abonneenummer (zie adresdrager) via abonnementen@ mr-magazine.nl Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvoudigd. ISSN 1388-3372 Copyright Uitgeverij Mr. BV 2022
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=