MR. 6 2022 / 47 “SOMS MOET JE EEN STAPJE TERUG DOEN, OM EEN SPRONG TE KUNNEN MAKEN” bestaat nog maar zo’n anderhalf jaar, vertelt Zweers. Wel gaat het hard nu. Er bestaat software om standaardcontracten met veel volume te analyseren, waarmee klussen die handmatig weken zouden kosten, worden afgehandeld in enkele minuten. Juridische zoekmachines kunnen met slimme zoektechnologie actief informatie voordragen op basis van je eerdere zoekgeschiedenis. Maar ook volgens Bas Boris Visser is het productiviteitsplatform nog lang niet bereikt. “Over het algemeen is het gebruik van AI nog beperkt, als je kijkt naar de mogelijkheden.” CONCRETE BEHOEFTE Nog zo’n voorbeeld van een hype die misschien te snel kwam: blockchain. Slechts enkele jaren geleden werd de gedecentraliseerde informatiedatabase onthaald als het Volgende Grote Ding met eindeloze mogelijkheden en kansen, ook voor juridische dienstverleners en instituten, van het notariaat tot het Kadaster. Nu de eerste fase van opwinding voorbij is, wordt in de relatieve luwte de weg omhoog weer afgelegd, zegt Visser. “Er wordt wellicht minder over geschreven en de toepassingen gaan niet zo snel als een aantal jaar geleden werd voorspeld. Meer op de achtergrond wordt er echter wel degelijk druk gewerkt aan toepassingen.” Hij verwacht dat de focus daarbij in eerste instantie weliswaar vooral zal liggen op administratieve processen, maar dat de ontwikkeling nog steeds zeer relevant is. Het zijn, zo blijkt, de kleine stapjes die de mensheid verder brengen. Een voorbeeld van een bescheiden innovatie is de VBK Transitie App, waarvoor Van Benthem & Keulen een aantal jaar geleden voor het eerst de Computable Award in ontvangst mocht nemen. Met de gratis downloadbare telefoonapplicatie kunnen transitievergoedingen bij het ontslaan van werknemers worden berekend. Koggink: “Is dat revolutionair? Nee, maar het voorziet wel in een concrete behoefte. En daar maak je mensen blij mee.” Hij vergelijkt het met de mobiele parkeerapps: geen wereldschokkende technologie, maar wát een verademing dat je niet meer in de regen met een papieren kaartje staat te klungelen. DENKWIJZE Klopt het veelgehoorde narratief dan dat de coronapandemie en het noodgedwongen thuiswerken dat het gevolg was, juridische digitalisering in een stroomversnelling heeft gebracht? Sindsdien is het immers volstrekt vanzelfsprekend om te videobellen in plaats van af te reizen voor een afspraak aan de andere kant van het land, contracten digitaal te ondertekenen en wat dies meer zij. Toch is dat niet de essentie van legal tech, vindt Jeroen Zweers. Dat is meer wat hij ‘office tech’ noemt, digitale alternatieven voor bestaande analoge handelingen. Legal tech is meer een denkwijze dan sec het gebruikmaken van technologie. Het gaat om het innoveren ten aanzien van processen, waarbij toepassing van de nieuwste software geen vereiste is. Koggink is het daarmee roerend eens. Soms is het een kwestie van op een digitaal A4’tje een beslisboom maken: “Welk doel dient het? Techniek moet nooit een doel op zich worden.” Wat Van de Merbel betreft doet het er ook niet zoveel toe hoe je iets benoemt. “Zolang het maar duidelijk is wat eronder valt en je echte innovatieve veranderingen kunt doorvoeren.” De essentie is volgens hem de inzet van de juiste technologieën in de juridische sector, waarbij de werkwijze binnen een proces meeverandert. Technologie helpt stroomlijnen, waardoor kostbare tijd kan worden besteed aan de specialistische dienstverlening waar het echt om draait. “Klanten krijgen meer vertrouwen als systemen voor een deel het werk kunnen doen terwijl de advocaat en notaris zich volledig kunnen richten op het schrijven van adviezen en de nazorg ervan.” Die visie deelt Zweers. Zestig procent van een praktijk bestaat uit commodities, schat hij – routinewerk. Automatisering kan dit overnemen, al is het ‘einde van de advocatuur’, voor zover dat ooit aan de orde zal zijn, niet in zicht. De transformatie zal vele malen langer duren dan de ronkende vooruitzichten soms doen geloven: bij legal tech gaat de hype voor de baat uit. • innovatie James van de Merbel (Lexence) Johan Koggink (Van Benthem & Keulen)
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=