MR. 4 2024 / 67 reizen GAAT U BINNENKORT OOK OP REIS, OF WERKT U IN HET BUITENLAND? MAIL ONS: REDACTIE@MR-MAGAZINE.NL niet tot mij door dat ik aangeroepen werd. De maandag erop vroeg hij of ik boos op hem was omdat ik hem had genegeerd. Meester ‘Soes’ was daarmee geboren. Alhoewel ik in het begin heel erg mijn best deed om iedereen te vertellen dat ik gewoon Suus ben en zo het liefst wordt aangesproken, heb ik me erbij neergelegd dat mensen me echt niet zo zullen aanspreken. ZITTINGEN Ik heb hier natuurlijk behoorlijk wat zittingen bijgewoond. Dit deed ik met de rechters in opleiding. Het gaat in Suriname toch echt anders dan in Nederland. Zo behandelen wij kleine en middelgrote zaken in Nederland bij voorkeur op één dag. In Suriname wordt de behandeling van een zaak vaak geschorst, bijvoorbeeld tussen de voordracht, feitenbehandeling, requisitoir en pleidooi. De zaak wordt dan weer gepland voor twee weken later. Een zaak die in Nederland voor anderhalf uur op zitting zou staan, wordt op deze wijze uitgesmeerd over meer dan twee maanden. Ook worden op zitting eigenlijk altijd getuigen gehoord en staan verdachten letterlijk voor een hekje voor de rechter. Ook is het verschil dat een rechter, ongeacht het feit, in eerste aanleg altijd als unusrechter zit. Een moordzaak wordt dus ook enkelvoudig afgedaan. Dat is in Nederland moeilijk voor te stellen. In hoger beroep is dat anders: drie tot vijf leden van het hof behandelen dan de zaak. En over die behandeling gesproken: zaken worden op datum gepland en niet echt op tijd, waardoor er veel advocaten in de zittingszaal zitten te wachten totdat de zaak van hun cliënt wordt uitgeroepen. Aan de zijkant van de zaal staat een lange tafel waar zij kunnen zitten en daar rustig het weekend met elkaar bespreken en live commentaar geven op hetgeen op dat moment op zitting gebeurt. Twee weken geleden was ik bij een zaak en daarbij liep zelfs een advocaat naar voren om een andere advocaat nog wat tips voor verweren te geven. Tijdens het pleidooi! Een vraag van de vervolgingsambtenaar (de officier van justitie) werd niet gewaardeerd door de verdediging en de advocaat kreeg bijval van alle advocaten in de zaal, die dit mondeling lieten blijken maar ook op de tafel klopten. De behandelende rechter bleef rustig, maande tot kalmte en leek alles onder controle te hebben. Ik kwam ogen en oren tekort. In Suriname wordt op zitting Nederlands gesproken maar het kan ook ineens overspringen naar Sranantongo, een Creoolse taal. In Nederland lees ik in de dossiers regelmatig straattaal en door mijn tijd hier weet ik dat deze woorden vaak afkomstig zijn uit het Sranan. SCHAKELEN De (strafrecht)groep die ik samen met mijn collega begeleid heeft veertien rechters in opleiding. Momenteel zijn er in heel Suriname tussen de 20 en 25 rechters (voor alle rechtsgebieden). De mensen die wij begeleiden zijn heel dankbaar voor de hulp uit Nederland en zijn erg enthousiast. Het was wel even schakelen voor wat betreft het wetboek. Alhoewel nog steeds met een oude versie van het Nederlands strafrecht wordt gewerkt, is de nummering anders. Bovendien is in Nederland het strafrecht verder aangevuld, bijvoorbeeld met opsommen van bewijsmiddelen bij een bekennende verdachte (en geen vrijspraakverweer gevoerd). Dat is in Suriname niet mogelijk. Hier kennen ze ook geen beroep in cassatie; het stopt na de behandeling in hoger beroep. Wel wordt met veel belangstelling gekeken naar de arresten van de Hoge Raad, die ook in vonnissen worden gebruikt. DE JUNGLE IN Door mijn gevarieerde werkzaamheden hier (vonnissen nakijken, uitleggen strafrechtelijke leerstukken, aandacht besteden aan zittingsvaardigheden en integriteit) word ik gedwongen om meer na te denken over zaken die ik altijd als gegeven beschouwde of waar ik vanuit mijn huidige functie minder over na hoef te denken. Ook naast het werk brengt Suriname mij veel moois. Zo heb ik veel geleerd over de cultuur en heb ik weekenden doorgebracht in de jungle. Met een rugzakje de jungle ingaan, je hangmat aan een boom knopen en daar de nacht doorbrengen, terwijl je de brulapen hoort en de Melkweg boven je ziet, heeft mij op persoonlijk vlak veel gebracht. Dan lig je daar in je hangmat, met je schoenen aan want de vleermuizen kunnen in je teen bijten (dit is geen grap). Zonder stroom of (kraan) water komt een soort realiteitsbesef. Ook het meegaan naar de Marron-dorpen en daar leren over hoe zij conflicten buiten het recht oplossen heeft mij mooie inzichten gegeven. Ik ben dan ook heel blij en trots op een pangi die ik heb gekregen (fonetisch: panni; een doek uit de Marron-gemeenschap die als rok om het middel gebonden kan worden). • SUUS PESCH is juridisch adviseur strafrecht bij het gerechtshof in Amsterdam. Suus Pesch temidden van de strafrechtrechters in opleiding “WACHTENDE ADVOCATEN BECOMMENTARIËREN LIVE WAT ER IN DE ZITTINGSZAAL GEBEURT”
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=