MR. 5 2024 / 31 schikken.” De Raad van Discipline schrijft verder: “Het feit dat eerder niet evident was dat het Openbaar Ministerie deze e-mails zelf op onrechtmatige wijze had verkregen, doet daar niet aan af.” De Raad erkent dat de landsadvocaat een eigen belang had bij het bewaren van de e-mails met het oog op het afleggen van verantwoording jegens zijn eigen cliënt. Maar dat belang weegt naar het oordeel van de Raad minder zwaar dan het belang dat het verschoningsrecht van advocaten ongemoeid moet blijven. Het blijven bewaren van e-mails waarvan definitief was vastgesteld dat deze onder het verschoningsrecht van Doorenbos vielen, raakt volgens de Raad de kernwaarde vertrouwelijkheid. De schending van deze kernwaarde valt de landsadvocaat daarom aan te rekenen. Onvoldoende kennis bij OM Meerdere rechterlijke instanties hebben zich in het verleden kritisch uitgelaten over de handelwijze van overheidsorganen waarvoor de landsadvocaat optrad als advocaat. Op 14 mei 2019 oordeelde het gerechtshof Den Bosch: “De Staat heeft in een zeer laat stadium moeten erkennen dat de antwoorden van de zijde van de Staat aan Doorenbos meermaals onjuist zijn gebleken. Hiermee is niet gezegd dat de Staat opzettelijk onjuiste antwoorden heeft gegeven, maar wel dat het stellen van vragen niet steeds een garantie geeft op correcte antwoorden.” En in een tussenarrest van 2 mei 2023 viel te lezen: “Duidelijk is dat op de werkvloer bij het Openbaar Ministerie onvoldoende kennis bestond van het verschoningsrecht en inzicht in de reikwijdte daarvan.” De Accountantskamer oordeelde op 21 december 2023 dat een FIOD-ambtenaar de Accountantskamer onjuist heeft voorgelicht. Die zaak betrof een accountant die in de zaak-Castor het beroepsgeheim van de advocaten van Stibbe heeft geschonden. Veertien klachten In totaal heeft Stibbe veertien klachten ingediend tegen de landsadvocaat. Die hadden onder meer betrekking op het verkeerd voorlichten van de rechter, het beïnvloeden van getuigen en het onjuist adviseren van de cliënt. De Raad heeft dertien van de veertien klachten ongegrond of niet-ontvankelijk verklaard. definitie, die je ook in tuchtrechtelijke uitspraken tegenkomt, is dat een waarschuwing wordt opgelegd bij wijze van zakelijke terechtwijzing. Dat betekent: ‘Dit had beter gekund, doe het niet nog een keer, en nu gaan we over tot de orde van de dag’.” Het is de vraag of de landsadvocaat een zodanig bijzondere functie vervult dat hij boven iedere ethische twijfel verheven moet zijn, meent Sanders. “Elke advocaat behoort uiteraard ethisch en integer te handelen, dat maakt de landsadvocaat binnen het landschap van de Nederlandse Orde van Advocaten niet anders of bijzonder. De Advocatenwet kent de figuur van de landsadvocaat helemaal niet. Het is geen ambtenaar, maar ‘gewoon’ een advocaat, die wel een bijzondere relatie heeft met zijn belangrijkste cliënt, namelijk de Staat der Nederlanden.” De landsadvocaat heeft van zijn cliënt een mooi etiket gekregen, vervolgt Sanders. “En dus is het aan die cliënt om te bepalen om al of niet consequenties te verbinden aan de tuchtrechtelijke uitspraak. Dat is dus iets tussen advocaat en cliënt, ook als de samenleving iets van het optreden van de landadvocaat zou willen vinden.” VERSCHONINGSGERECHTIGD Volgens de Raad van Discipline heeft landsadvocaat Veldhuis in strijd met het verschoningsrecht gehandeld door vertrouwelijke mails van Stibbe en Box te bewaren en niet te vernietigen nadat de rechter in september 2018 had geoordeeld dat sprake was van verschoningsgerechtigde stukken. Daarover schrijft Pels Rijcken in een verklaring op de eigen website: “Nadat de raadkamer in oktober 2018 onherroepelijk oordeelde dat de betreffende informatie toch verschoningsgerechtigd was, moest de behandelend advocaat mr. Veldhuis een afweging maken tussen vernietiging enerzijds en zijn bewaar- en verantwoordingsplicht anderzijds. Hij heeft gekozen voor het laatste.” Andere klachten die betrekking hebben op het verkeerd voorlichten van de rechter, het beïnvloeden van getuigen, het onjuist adviseren van de cliënt en het ten onrechte kennisnemen van verschoningsgerechtigde informatie zijn door de Raad van Discipline afgewezen. Advocaat Tim de Greve (Stibbe) wil niet inhoudelijk reageren op de uitspraak van de Raad van Discipline. Op de vraag of Stibbe in hoger beroep gaat antwoordt hij: “Daar gaan we eens goed over nadenken.” De animo van andere advocatenkantoren om als landsadvocaat op te treden, is overigens gering. De landsadvocaat kan niet tegen de Staat optreden, en dat is niet in het belang van andere cliënten van advocatenkantoren, zeiden managing partners van grote advocatenkantoren een aantal jaar geleden in een artikel op Mr. Online. • tuchtrecht Sandra Palmen (NSC) Robert Sanders (De Clercq)
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=