MR. 5 2024 / 55 Gerechtsdeurwaarder Stefano Nocco is ervan overtuigd dat het lezen van literatuur en non-fictie juristen helpt in hun werk: goed voor taalvaardigheid en inlevingsvermogen. Zelf heeft hij uiteenlopende boeken op zijn nachtkastje liggen. verruimt je blik op planten en wat die eigenlijk allemaal doen en kunnen − ik besef dat dit zweverig klinkt. Planten blijken te communiceren, familie te herkennen, geluiden te horen, zelfs herinneringen op te slaan en sociaal gedrag te vertonen. En dat is allemaal wetenschappelijk onderbouwd. Dat plantengedrag ook juridische implicaties kan hebben, blijkt bijvoorbeeld uit het recent verschenen artikel ‘A New Leaf: Is It Time to De-objectify Plants in Private Law?’ van mijn goede vriend Joris van Laarhoven en zijn collega Rens Claerhoudt, twee Tilburgse rechtswetenschappers. “There are naive questions, tedious questions, ill-phrased questions, questions put after inadequate self criticism. But every question is a cry to understand the world. There is no such thing as dumb question”; het derde boek op mijn nachtkastje is The Demon-Haunted World van Carl Sagan, de wetenschapper die ook de beroemde televisieserie Cosmos heeft gemaakt. In dit boek uit 1995 waarschuwt hij voor een Amerika waarin men steeds meer in allerlei onwetenschappelijke onzin gaat geloven en waar feiten steeds meer het onderspit zullen delven − met gevaar ook voor de democratie als geheel. Het boek is geschreven in een heel andere tijd dan de onze (toen nog werd gedacht dat internet een eendagsvlieg was en dat iedereen kranten las), maar lijkt weer bijzonder actueel en tekenend voor onze tijdsgeest. • Voor iedereen, en zeker voor juristen, is lezen cruciaal. Een waarheid als een koe, maar niettemin belangrijk om te beseffen. Met de leesvaardigheid in Nederland is het immers slecht gesteld, zowel in vergelijking met vroeger als met andere ‘ontwikkelde’ landen (lees bijvoorbeeld Omdat lezen loont dat eind 2022 uitkwam − en huiver!). Lezen ≠ begrijpen, concludeerde Stichting Lezen & Schrijven in het onderzoek Laaggeletterdheid en schulden. Wij als juristen moeten zo precies en duidelijk mogelijk verwoorden wat we willen overbrengen, zeker als je voor niet-juristen schrijft. En om goed te kunnen schrijven, moet je veel lezen. Als gerechtsdeurwaarder vind ik het belangrijk mijn taalvaardigheid steeds wat te verbeteren (of in ieder geval op peil te houden − in de waan van de drukke dag is er soms voor lezen weinig tijd). Bovendien helpt het zeker als een gerechtsdeurwaarder zich kan verplaatsen in andere belevingswerelden; iets dat literatuur en goede journalistiek bij uitstek mogelijk maken. Juristen lezen en schrijven natuurlijk veel juridische teksten − in mijn werk zijn exploten soms echt parels (lees eens ‘Aan gerekwireerde mijn exploot doende’ door Jacco Snoeijer, Onze Taal 2013, p. 128 − en gniffel). Maar ik ben ervan overtuigd dat het lezen van andere teksten, zoals literatuur en goed geschreven non-fictie, juristen helpt in hun werk. De genres van de boeken op mijn nachtkastje zijn dan ook heel divers. Zo ligt er de klassieker Stoner van John Williams; deze kreeg ik van een collega mee voor tijdens mijn zomervakantie. Het verhaal gaat over het leven van William Stoner, die van een armoedige boerderij verhuist om te gaan studeren en uiteindelijk te gaan doceren. Stoner leeft sober, hij is een man die zich overgeeft aan het weinig opzienbarende leven dat voor hem is weggelegd en verder niets van hem verlangt. Op poëtische wijze neemt Williams je mee in het levensverhaal van Stoner. Hij laat je meevoelen, mee-vereenzamen en liefde en sympathie voelen voor Stoner en zijn leven. Het is intrigerend hoe boeiend saaiheid kan zijn. Stoner is een man die het leven zag voorbijkomen, maar nooit de kracht had om er ook daadwerkelijk aan deel te nemen. Als tweede noem ik Lichteters van Zoë Schlanger. Dit pas verschenen non-fictieboek is niet alleen mooi geschreven, het lezen HET NACHTKASTJE VAN Stefano Nocco STEFANO NOCCO is gerechtsdeurwaarder bij Buik & Van der Horst Gerechtsdeurwaarders in Leiden.
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=