MR. 3 2025 / 29 reservisten een folder van de Nationale Reserve. Een week later zat hij bij een presentatie van een sergeant die vertelt wat je allemaal kunt doen. “Voor mijn aanmelding moest ik wel eerst een sporttest doen. Een goede incentive om ook daadwerkelijk in beweging te komen.” Voor Berg kwam een jeugddroom uit: na de middelbare school wilde hij naar de KMA, dat lukte toen niet – nu zit hij alsnog bij Defensie, naast zijn hoofdbaan als strafrechter in de rechtbank Den Haag. Berg begon bij het Korps Nationale Reserve, in de rang van soldaat. Dat betekende: twee tot drie oefenavonden en een zaterdag per maand. “Als soldaat ben je lekker buiten. Samen met anderen opdrachten uitvoeren, zonder al te veel te hoeven denken. In het bos slapen of ‘s nachts op wacht staan in een compound op een oefenterrein, wachtend op ‘de vijand’ – achter elke boom kan die tevoorschijn komen –, veel sporten en schieten. Ik was ook een keer oefenvijand tegenover de ME, bij het Goffertstadion in Nijmegen. We zijn een weekend naar de Eifel geweest om een eenheid van beroepsmilitairen te beveiligen. In dikke sneeuw hebben we eens geholpen bij een gebroken hoogspanningskabel in Haaksbergen. We hebben de Vierdaagse gelopen. Dit alles is leuk voor mezelf en nuttig voor Nederland.” BLAUWSPUITWEEK Sommigen zijn reservist vanwege hun specifieke kennis en ervaring, anderen om hand- en spandiensten te verrichten. Iedereen die zich aanmeldt krijgt een verkorte algemene militaire opleiding. Janse, die in 2021 reservist bij de marine werd: “Tijdens mijn algemene militaire opleiding verbleef ik een paar keer enkele dagen op een kazerne. Daar leer je de basisprincipes van het militair zijn: hoe maak je een wachtloopschema, hoe zet je een boogtentje op, hoe maak je maquettes in de natuur, hoe ga je om met voeding, hoe werkt groepsdynamiek. En je leert wapenbehendigheid. Het gaat ook over ZHKH, zelfhulp en kameraadhulp bij levensbedreigende letsels.” Iemand met een universitaire achtergrond krijgt na gebleken geschiktheid en het succesvol afronden van de korte officiersopleiding de rang van officier, en daarbij horen een leiderschap- en communicatietrainingen. Voor het zover was ‘RECHTSPOSITIE RESERVIST NOG NIET GOED GEREGELD’ Nataschja Hummel werd in 1997 als adelborst opgenomen bij de marine. Na vijftien jaar maakte zij de overstap naar de Vrije Universiteit. Momenteel is ze docent arbeidsrecht aan de Universiteit Utrecht. In 2020 promoveerde Hummel op De bijzondere rechtspositie van de militair, in 2023 was zij coauteur van het boek Militair ambtenarenrecht. Geldt voor reservisten een apart rechtspositiereglement? “Net als andere militairen zijn reservisten ambtenaar. Eenmaal in werkelijke dienst is de rechtspositie van de reservist gelijk aan die van de beroepsmilitair. Zij vallen dan onder het Algemeen militair ambtenarenreglement. Overigens kent dit onvolkomenheden, zoals het recht op verlof.” Is de rechtspositie van reservisten goed geregeld? “Die kan beter. Er zijn bijvoorbeeld geen nadere regels omtrent het oproepen in werkelijke dienst, hoewel dat via een AMvB zou moeten zijn geregeld. Zo is er niks geregeld over de oproeptermijn en (de gevolgen van) het intrekken van de oproep. In dat opzicht lijkt de oproepkracht in het arbeidsrecht beter beschermd. Door het ontbreken van deze regeling kan ook discussie ontstaan over de vraag of sprake is van een wettige oproep en of het niet gehoor geven daaraan een strafbaar feit heeft opgeleverd.” Een reservist is doorgaans ook in dienst bij zijn eigenlijke werkgever. Botst dat weleens? “Onlangs is een brief van Defensie, via de Stichting van de Arbeid, onder de aandacht van cao-partijen gebracht. Die brief, over de verhouding tussen reservist en zijn eigenlijke werkgever, roept op om in de cao afspraken te maken over de inzet van reservisten, bijvoorbeeld het aanbieden van bijzonder verlof en een ‘terugkeergarantie’ na uitzending. Er is ook de Regeling werkgeverstegemoetkoming langdurige inzet reservisten 2021, waarin voor werkgevers een tegemoetkoming is opgenomen bij langdurige inzet. Er geldt al een opzegverbod tijdens de vervulling van militaire dienst als dienstplichtige. Ik vraag me af of dat niet kan worden uitgebreid naar vervulling van militaire dienst door reservisten. En, als het verlofstelsel wordt vereenvoudigd, moet er dan niet een wettelijk reservistenverlof komen? Gelet op het maatschappelijk belang meen ik dat de wetgever hier ook een rol in kan – en wellicht ook moet – vervullen.” deed Janse als ‘externe’ (de ‘spijkerbroek’) mee aan de blauwspuitweek. “Ze ‘spuiten’ je blauw, je wordt dan onderdeel van de marine. Je leert hoe de marine eruitziet: de organisatie, de commandostructuur en je slaapt op een van de schepen van de marine, in mijn geval de Zr.Ms. Johan de Witt.” OEFENTOELAGES Van Cruijningen vond de rol van burgerjurist bij Defensie ‘een heel goede leerschool’. “Maar ik vroeg me af: wil ik dit tot mijn pensioen doen? Toch niet, en zo ben ik in de advocatuur beland, gecombineerd met een redelijk actief reservistenbestaan.” Hij verzorgt af en toe een lezing voor militairen, doet een aantal keren per jaar mee met een oefening (‘functietraining’) en volgt ‘groene dagen’ voor het onderhouden van de militaire vaardigheden, overnacht dan in een tentje en doet schietoefeningen. “Je wordt geacht inzetbaar te zijn, ook bij een eventuele uitzending. Daarvoor moet je deze oefeningen doen.”
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=