6 / Mr. 3 2025 nieuws MOET DE ADVOCATUUR AI-KANTOREN ALS GARFIELD VREZEN? bijzonder hoogleraar advocatuur aan de Universiteit van Amsterdam en advocaat bij Kennedy Van der Laan. “Een advocatenkantoor is uiteindelijk ook een bedrijf. Als een deel van het werk wegvalt, dan is er altijd impact. Dat is niet iets unieks van AI, maar is inherent aan technologische innovatie. Toen de computer de typemachine verving, gebeurde iets soortgelijks.” Broekhuizen wijst tegelijkertijd op de verregaande beroepsregulering van advocaten in Nederland. “De Advocatenwet stelt eisen, bijvoorbeeld dat je zelfstandig verantwoordelijk bent voor de kwaliteit van je dienstverlening. Wat doe je dan als de volumes toenemen? Je kunt geen kwaliteit garanderen als je honderden, misschien wel duizenden zaken per jaar afwikkelt. Er kan binnen de huidige Nederlandse regelgeving best ruimte zijn voor initiatieven als Garfield, maar het persoonlijke element bij procedures met een verplichte procesvertegenwoordiging blijft.” Dat laatste weet Streep echter nog lang niet zo zeker. “Ik hoor die reactie natuurlijk continu: ‘er zal altijd behoefte blijven aan de advocaat’. Maar we moeten reëel zijn: mensen willen geen advocaat. Mensen willen een oplossing voor hun juridische probleem.” (Martijn Kroese) Het ‘eerste advocatenkantoor zonder advocaten’, zo presenteerde de Britse techstartup Garfield Law zichzelf begin mei. Geheel op basis van een AI-systeem, en (vrijwel) geheel zonder menselijke interventie, helpt het bedrijf inmiddels cliënten met tal van juridische diensten. “Ergens sneuvelt een advocaat”, kopte de Britse krant The Times kort na de lancering van Garfield Law. ’s Werelds eerste volledig door AI gerunde advocatenkantoor kreeg begin mei goedkeuring van de Britse Solicitors Regulation Authority (SRA) en richt zich sindsdien op cliënten met openstaande facturen of andere financiële vorderingen. Voor de kosten hoeft die cliënt het niet te laten. Voor zo’n twee pond stelt de AI-robot namelijk geheel gepersonaliseerde ‘blafbrieven’ op. En voor een paar tientjes stelt Garfield alle documenten op die je nodig hebt om daarna naar het small claims court te stappen, waar Britten vorderingen tot 10.000 pond kunnen voorleggen aan de rechter. Gedurende dat proces spreek je niet één keer met een jurist. LAWINE “Het verraste mij totaal niet. Ik zie dit als een onontkoombare ontwikkeling”, zegt Nora Streep over Garfield Law. Streep is als directeur van The Law Firm School betrokken bij de opleiding van Nederlandse advocate en is daarnaast verbonden aan de projectgroep Digitalisering van de Nederlandse Orde van Advocaten, waar AI vanzelfsprekend een veelbesproken thema is. “Heel veel advocaten denken: het zal zo’n vaart wel niet lopen. Dan moet ik als metafoor altijd denken aan een lawine. Bij een lawine is de onderlaag al lang in beweging, als de bovenlaag nog stilligt. Als je de bovenlaag eenmaal ziet bewegen, ben je te laat om nog te vluchten. De onderlaag van de AI-lawine is voor de advocatuur al een tijdje aan het bewegen.” STUCWERK “De advocatuur heeft heel lang profijt gehad van haar kennismonopolie”, vindt oud-advocaat en voormalig Head of Legal bij ASML Douwe Groenevelt, die momenteel bezig is met het starten van een bedrijf dat professionele dienstverleners helpt met de inzet van AI. “Neem het Nederlandse MKB. Duizenden euro’s betalen voor juridische hulp bij een geschil of overname is heel normaal in die sector. Dat terwijl veel van de onderdelen van zo’n traject massaproductie zijn: steeds weer hetzelfde doen voor tarieven tot wel driehonderd euro per uur. Garfield Law toont nu voor het eerst in de praktijk aan dat dat kennismonopolie wel degelijk door AI kan worden doorbroken. Stel dat je voor een paar tientjes zelf een machine zou kunnen huren die jouw muren gladstrijkt, zou je dan nog een duurbetaalde stukadoor inhuren voor je stucwerk?” IMPACT Dat de opkomst van bedrijven als Garfield Law in Nederland eveneens invloed zal hebben op de advocatuur, voorziet ook Jan Broekhuizen, Nora Streep Douwe Groenevelt Jan Broekhuizen
RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=